Dimensioni del testo

Carattere

Tema

Evidenzia versetti con note

Stai leggendo

NOVAVULGATA

Nova Vulgata

Capitoli
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
BibbiaEDU-logo

Nova Vulgata - Vetus Testamentum - Thobis - 1

Thobis

Nova Vulgata Torna al libro

Interconfessionale

Nova Vulgata 1 Liber sermonum Thobis filii Thobiel filii Ananiel filii Aduel filii Gabael filii Raphael filii Raguel ex semine Asiel, ex tribu Nephthali,
Sigla codicum:
Pro veteri versione Latina imprimitur codex Vercellensis XXII, saec. x, et conferuntur:   x: Complutensis 1, saec. x;   R: Rhodensis, saec. x;  m: Monacensis 6239, saec. viii-ix;   b: Bobbiensis, saec. ix-x;   g: Sangermanensis 15, saec. ix;   c: Reginensis lat. 7, saec ix;   d: Divodurensis 7, saec. ix;   r: Regius 3654, saec. ix;   p: Parisinus 11505, a. 822;   f: Parisinus 161, saec. xiii;   l: Legionensis Gothicus, a. 960;   h: Oscensis, saec. xii;   t: Trecensis, saec. xiii;   L: Fragmentum Leidense, saec. ix;   M: Fragmentum Mazarinianum, saec. xii;   Sin: Sinaiticus Slavonicus 5 (pro canticis).

Pro textu Graeco:   B: Codex Vaticanus;   S: Codex Sinaiticus;   o: Monacensis Graecus 372;   x: Vaticanus Graecus 332;   d: Ferrarensis 188, I;   p: Ferrarensis 187, I.
1 Aduel: cum Vat. lat. 21
Interconfessionale TbQuesto libro racconta la storia di Tobi. Suo padre era Tobièl, figlio di Ananièl, figlio di Aduèl, figlio di Gabaèl, figlio di Raffaele, figlio di Raguele. Erano discendenti di Asièl e appartenevano alla tribù di Nèftali.
Note al Testo
1,1 In diverse edizioni della Bibbia il libro ha come titolo il nome di Tobia (v. 9), figlio di Tobi (v. 1); la storia di Tobia infatti, occupa la maggior parte del racconto, dal capitolo 5 in poi. In altre edizioni, invece, il titolo del libro è dato dal nome del padre (Tobi). — Nèftali: per la localizzazione della regione, vedi nota a Giosuè 19,32.
Nova Vulgata qui captivus ductus est in diebus Salmanasar regis Assyriorum ex Thisbe, quae est a dextera parte Cades Nephthali in superiori Galilaea supra Asor post occidentem solem a sinistra parte Phogor.
2 Thisbe: cum Pesh A min. gr. - a dextera: cum B S c - Cades: cum R - Asor: coniectura ex b (Nasor) c 1 m. (Naassor) c 2 m. (Naasor)
Interconfessionale TbAl tempo di Salmanàssar, re di Assiria, Tobi fu deportato da Tisbe, una città nell’alta Galilea che si trova a sud di Kades di Nèftali, a ovest sopra Azor e a nord di Fogor.
Note al Testo
1,2 Salmanàssar V fu re dell’Assiria nel 726-722 a.C. Secondo 2 Re 15,29 fu il suo predecessore Tiglat-Pileser a deportare gli abitanti della regione di Nèftali in Assiria.
Nova Vulgata Ego Thobi in viis veritatis ambulabam et in iustitiis omnibus diebus vitae meae et eleemosynas multas feci fratribus meis et nationi meae, qui abierant mecum in captivitatem in regionem Assyriorum in Nineven.
3 Regionem: cum B S g f
Interconfessionale TbIo, Tobi, sono stato un uomo onesto e leale, tutti i giorni della mia vita. Ho fatto molte opere di misericordia a quelli del mio popolo, deportati con me a Ninive.
Rimandi
1,3 un uomo onesto e leale Dt 10,12; 19,9; 28,9; Sal 86,11; 119,30. — opere di misericordia Tb 4,7-11; 12,8-9. — Ninive Gio 1,2+.
Note al Testo
1,3 Io, Tobi: il racconto è messo sulla bocca di Tobi fino a 3,6.
Nova Vulgata 1,4Et cum essem in regione mea in terra Israel et cum essem iunior, omnis tribus Nephthali patris mei recessit de domo David patris mei et ab Ierusalem civitate, quae est electa ex omnibus tribubus Israel; et sanctificatum est templum habitationis Dei et aedificatum est in ipsa, ut sacrificarent omnes tribus Israel in omnes generationes saeculi.
Interconfessionale TbQuando ero giovane e vivevo ancora in patria, nella terra d’Israele, tutta la tribù del mio antenato Nèftali si era distaccata dalla dinastia di Davide e da Gerusalemme. Questa era la città scelta fra tutte le tribù, come l’unico posto dove gli Israeliti devono offrire sacrifici al Signore, e perciò vi era stato costruito e consacrato il tempio, che è la casa di Dio, per tutte le generazioni del futuro.
Rimandi
1,4 la città scelta Dt 12,5-11; 1 Re 11,13.32.36.
Note al Testo
1,4 I versi 4 e 5 richiamano il racconto riferito in 1 Re 12 e specialmente il termine del capitolo (1 Re 12,26-33).
Nova Vulgata Omnes fratres mei omnisque domus Nephthali patris mei sacrificabant vitulo, quem fecit Ieroboam rex Israel in Dan, in omnibus montibus Galilaeae.
5 In Dan:  cum S c
Interconfessionale Tb1,5I miei fratelli, come tutto il resto della tribù del mio antenato Nèftali, offrivano sacrifici su ogni montagna della Galilea. Essi adoravano la statua del vitello che il re d’Israele Geroboamo aveva fatto costruire a Dan.
Nova Vulgata Ego autem solus ibam aliquotiens in Ierusalem diebus festis, sicut scriptum est in toto Israel in praecepto sempiterno; primitias et primogenita et decimas armentorum et pecorum et initia tonsurae ovium mecum portabam in Ierusalem
6 Et primogenita: cum S; cfr. c (primogenita)
Ovium: cum S; cfr. m b x g h l f - portabam: cum x h l f - in Ierusalem: cum S; cfr. c
Interconfessionale TbPerciò spesso, in occasione delle feste, andavo da solo a Gerusalemme per il pellegrinaggio, perché io rimasi fedele alla legge che Mosè prescrive per sempre a tutto il popolo d’Israele.
Io mi affrettavo verso Gerusalemme e portavo con me i miei frutti dei campi, i primogeniti del bestiame, la decima parte del mio reddito e la prima lana che avevo tosato alle pecore.
Rimandi
1,6 fedele alla legge Dt 16,16.
Nova Vulgata et dabam ea sacerdotibus, filiis Aaron, ad aram; et decimam tritici et vini et olei et malorum granatorum et ceterorum pomorum filiis Levi servientibus in Ierusalem; et secundam decimationem computabam in pecunia sex annorum et ibam et consummabam illa in Ierusalem unoquoque anno.
7 Et:  cum S B x h l t - ea: cum S; cfr. B - decimamam: cum S; cfr. c m - filiis Levi: cum S B c - computabam: cum R - Ierusalem (2): cum S B b
Interconfessionale Tb1,7Al mio arrivo a Gerusalemme, li consegnavo ai sacerdoti, i discendenti di Aronne, per offrirli sull’ altare.
Portavo anche la decima parte di grano, di vino e di olio, delle melagrane, dei fichi e degli altri frutti. Consegnavo tutto ai leviti che prestavano servizio a Gerusalemme.
Per sei anni consecutivi vendevo un’altra decima parte dei miei averi e, ogni anno, spendevo il denaro ricavato a Gerusalemme.
Nova Vulgata Et dabam ea orphanis et viduis et proselytis appositis ad filios Israel; inferebam et dabam illis in tertio anno, et manducabamus illa secundum praeceptum, quod praeceptum est de eis in lege Moysis, et secundum mandata, quae mandaverat Debora mater patris mei Ananiel patris nostri, quia orphanum me reliquit pater et mortuus est.
8 Et proselytis: cum S - adpositis: cum S c - inferebam: cum S m c - manducabamus: cum S; cfr. m (consumebamus) - secundum mandata, quae mandaverat: cum S c
Interconfessionale TbUna terza decima parte ancora la distribuivo agli orfani, alle vedove e ai pagani che si erano convertiti e abitavano in mezzo al popolo d’Israele. Portavo ad essi questa offerta ogni tre anni, e in quell’occasione la consumavo mangiando insieme a loro, come ha prescritto Mosè nella legge e come ci aveva raccomandato Dèbora, la madre di mio nonno Ananièl.
Mio padre era morto e io ero rimasto orfano.
Note al Testo
1,8 La pratica delle tre decime, ricordata ai versi 6 e 8, si ispira alla legislazione di Deuteronomio 14,22-29.
Nova Vulgata Et, postquam vir factus sum, accepi uxorem Annam ex semine patriae nostrae et genui ex illa filium et vocavi nomen eius Thobiam.
9 Semine: cum B S c
Interconfessionale TbQuando poi diventai adulto, mi sposai con Anna, una donna della mia stessa parentela. Da lei ebbi un figlio e lo chiamai Tobia.
Rimandi
1,9 della mia stessa parentela 4,12+.
Note al Testo
1,9 Anna: così secondo il testo corto e 10,4; 11,5; il testo lungo omette qui il nome della moglie.
Nova Vulgata Et, postquam in captivitatem deveni ad Assyrios, cum captivus morarer, ibam in Nineven; et omnes fratres mei et, qui de genere meo erant, manducabant de panibus gentium,
10 Cum captivus morarer: cum S c - gentium: cum S c
Interconfessionale Tb1,10Al tempo della deportazione in Assiria, anch’io fui fatto prigioniero e condotto a Ninive.
I miei fratelli e tutti quelli della mia stirpe si misero a mangiare cibi proibiti dalla legge, come i pagani.
Nova Vulgata 1,11ego autem custodivi animam meam, ne manducarem de panibus gentium.
Interconfessionale TbIo invece mi guardai bene dal toccarli.
Note al Testo
1,11 dal toccarli: vedi Giuditta 12,1-2; Daniele 1,8; Ester greco C,28.
Nova Vulgata Et quoniam memor eram Dei mei in tota anima mea,
12 Mei: cum S; cfr. c - anima: cum S B c
Interconfessionale Tb1,12Poiché restavo fedele al Signore con tutto il cuore,
Nova Vulgata dedit mihi Excelsus gratiam et speciem penes Salmanasar, et comparabam illi omnia, quaecumque erant in usum;
13 Excelsus: cum b; cfr. c - et speciem: cum S B c
Interconfessionale Tbl’Altissimo mi fece prendere in simpatia dal re Salmanàssar. Egli mi incaricò di fargli tutti gli acquisti di cui aveva bisogno.
Rimandi
1,13 mi fece prendere in simpatia Gn 39,4; 41,39-40; Dn 2,48.
Nova Vulgata 1,14et ibam in Mediam, usque dum moreretur, et commendavi Gabael fratri Gabriae in Rages, in regione Mediae, saccellos decem talenta argenti.
Interconfessionale TbDurante il suo regno io ero solito andare nella regione della Media, e là fare compere per conto del re. Così, in quella regione, depositai presso Gabaèl, il fratello di Gabri, trecentoquaranta chili d’argento contenuti in tanti sacchetti.
Rimandi
1,14 Gabaèl 4,1.20; 5,6; 9,2; 10,2.
Note al Testo
1,14 regione della Media: è situata a est dell’Assiria, a sud del Mar Caspio.
Nova Vulgata Et postquam mortuus est Salmanasar, et regnavit Sennacherib filius eius pro eo, et viae Mediae secesserunt, et non potui iam ire in Mediam.
15 Secesserunt: cum S; cfr. c - non potui: cum S B b - in Mediam: cum B S c
Interconfessionale TbAlla morte del re Salmanàssar, salì sul trono suo figlio Sennàcherib. Allora l’Assiria perse il controllo delle strade che portano in Media, e perciò non potei più andarci.
Note al Testo
1,15 Sennàcherib: storicamente a Salmanàssar V (726-722 a.C.) successero Sargon II (721-705 a.C.) e poi Sennàcherib (704-681 a.C.).
Nova Vulgata Et in diebus Salmanasar multas eleemosynas feci fratribus meis, qui erant ex genere meo.
16 Qui erant ex genere meo: cum S m
Interconfessionale Tb1,16Ai tempi di Salmanàssar, io avevo fatto del bene ai miei connazionali.
Nova Vulgata Panes meos dabam esurientibus et vestimenta nudis et, si quem videbam mortuum et proiectum post murum Nineves ex natione mea, sepeliebam illum.
17 Panes meos: cum S B b m - dabam: cum S B c m - vestimenta nudis: cum S B c - si quem: cum B S c - videbam mortuum et proiectum: cum B S c - sepeliebam illum: cum B S c
Interconfessionale TbDavo il mio pane a chi aveva fame, e i miei mantelli a chi non aveva da vestirsi. Se vedevo il cadavere di qualcuno dei nostri gettato dietro le mura di Ninive, accorrevo a sotterrarlo.
Rimandi
1,17 mio pane e miei mantelli 4,16; Is 58,7; Ez 18,7; Gb 31,16-20; Mt 25,35-36.
Note al Testo
1,17 La mancanza di sepoltura era considerata una maledizione (vedi 2 Re 9,37; Geremia 8,2; 14,16; 22,18-19).
Nova Vulgata Et, si quem occidebat Sennacherib rex, ubi venit de Iudaea fugiens in diebus iudicii, quod fecit Rex caeli ex illo de blasphemiis, quibus blasphemaverat — multos enim filiorum Israel occidit in ira sua — ego autem corpora illorum involabam et sepeliebam; et quaesivit illa Sennacherib et non invenit illa.
18 Et si quem: cum B S c
In diebus iudicii, quod: cum S c - rexi: cum S c - de blasphemiis, quibus blasphemaverat: cum S c
Interconfessionale TbUn giorno, il re Sennàcherib fu sconfitto in Giudea, perché il re del cielo lo aveva punito per tutte le bestemmie che aveva detto. Furente d’ira, tornò in patria e fece uccidere molti Israeliti. Io andai a prendere i loro cadaveri e li seppellii. Sennàcherib li fece cercare, ma invano.
Note al Testo
1,18 Sennàcherib… in Giudea: vedi 2 Re 19,35-36.
Nova Vulgata Et abiit quidam ex Ninevitis et indicavit regi de me quoniam ego sepelio illos, et abscondi me et, ubi cognovi quod rex sciebat de me et quod inquiror, ut occidar, timui et refugi.
19 Abiit quidam: cum S c; cfr. B - ex Ninevitis: cum S; cfr. B c - et indicavit: cum S; cfr. B c - regi: cum B
S R - abscondi me: cum B S c - timui: cum S; cfr. c - et refugi: cum S c
Interconfessionale Tb1,19Però una persona di Ninive andò dal re e lo informò che ero stato io a seppellirli.
Io mi ero nascosto, ma quando seppi che mi avevano denunziato al re ed ero ricercato per essere condannato a morte, ebbi paura. Allora fuggii.
Nova Vulgata Et direpta est omnis substantia mea, et nihil mihi derelictum est, quod non assumptum esset in fiscum regis, nisi uxor mea Anna et Thobias filius meus.
20 Derelictum est: cum B S c - in fiscum regis: cum S; cfr. c
Interconfessionale Tb1,20Tutti i miei beni mi furono confiscati e passarono nelle casse del re. Mi erano rimasti soltanto la moglie Anna e il figlio Tobia.
Nova Vulgata Et non transierunt dies quadraginta, quousque occiderent illum duo filii ipsius et fugerunt in montes Ararat; et regnavit Asarhaddon filius eius pro illo et constituit Achicarum filium fratris mei Anael super omnem exactionem regni eius, et ipse habebat potestatem super omnem regionem.
21 Quousque: cum S B c m - ipsius: cum S B m - exactionem: cum S c; cfr. m
Interconfessionale TbDopo una quarantina di giorni, il re fu ucciso da due dei suoi figli, che poi fuggirono sui monti Araràt. Al posto di Sennàcherib salì al trono suo figlio Assarhàddon. Egli affidò la responsabilità di tutte le finanze del regno ad Achikàr, il figlio di mio fratello Anaèl. Tutta l’amministrazione passò sotto il suo controllo.
Rimandi
1,21 Achikàr 2,10; 11,19; 14,10.
Note al Testo
1,21 Araràt: vedi 2 Re 19,37 e nota.
Nova Vulgata Tunc petiit Achicarus pro me, et descendi in Nineven. Achicarus enim erat praepositus pincernarum et super anulum et procurator et exactor sub Sennacherib rege Assyriorum; et constituit illum Asarhaddon. Erat enim ex fratribus meis et ex cognatione mea.
22 Ex fratribus meis; ex adelphon (o x) et Pesh hic et in 11,18-19; cfr. 11,19.
Interconfessionale Tb1,22Achikàr intercedette per me, e così io potei tornare a Ninive. In realtà Achikàr era già stato gran coppiere, guardasigilli e capo dell’amministrazione delle finanze sotto Sennàcherib, re dell’Assiria, e Assarhàddon lo aveva soltanto riconfermato nelle sue funzioni.
Come ho detto, Achikàr faceva parte della mia parentela, dato che era mio nipote.