Nova Vulgata - Vetus Testamentum - Primus Maccabaeorum - 4

Primus Maccabaeorum

4 ¹Et assumpsit Gorgias quinque milia virorum et mille equites electos, et moverunt castra nocte, ²ut applicarent ad castra Iudaeorum et percuterent eos subito; et, qui erant ex arce, erant illis duces. ³Et audivit Iudas et surrexit ipse et potentes percutere exercitum regis, qui erat in Emmaus, ⁴dum adhuc dispersus esset exercitus a castris. ⁵Et venit Gorgias in castra Iudae noctu et neminem invenit; et quaerebat eos in montibus, quoniam dixit: «Fugiunt hi a nobis». ⁶Et simul ut dies factus est, apparuit Iudas in campo cum tribus milibus virorum, tantum quod tegumenta et gladios non habebant ut volebant. ⁷Et viderunt castra gentium valida et loricatos et equitatus in circuitu eorum, et hi docti ad proelium. ⁸Et ait Iudas viris, qui secum erant: «Ne timueritis multitudinem eorum et impetum eorum ne formidetis; ⁹mementote qualiter salvi facti sunt patres nostri in mari Rubro, cum sequeretur eos pharao cum exercitu. ¹⁰Et nunc clamemus in caelum, si miserebitur nostri et memor erit testamenti patrum nostrorum et conteret exercitum istum ante faciem nostram hodie; ¹¹et scient omnes gentes quia est, qui redimat et liberet Israel».
¹²Et levaverunt alienigenae oculos suos et viderunt eos venientes ex adverso ¹³et exierunt de castris in proelium. Et tuba cecinerunt hi, qui erant cum Iuda, ¹⁴et commiserunt bellum; et contritae sunt gentes et fugerunt in campum. 15Novissimi autem omnes ceciderunt in gladio, et persecuti sunt eos usque Gazeron et usque in campos Idumaeae et Azoti et Iamniae; et ceciderunt ex illis usque ad tria milia virorum. ¹⁶Et reversus est Iudas et exercitus eius a persecutione eorum; ¹⁷dixitque ad populum: «Non concupiscatis spolia, quia bellum contra nos est, ¹⁸et Gorgias et exercitus eius prope nos in monte, sed state nunc contra inimicos nostros et expugnate eos et post haec accipite spolia confidenter». ¹⁹Et, adhuc loquente Iuda haec, apparuit pars quaedam prospiciens de monte. ²⁰Et vidit quod in fugam conversi sunt sui, et succenderunt castra; fumus enim, qui videbatur, declarabat, quod factum est. ²¹Quibus illi conspectis, timuerunt valde; aspicientes vero et Iudae exercitum in campo paratum ad proelium ²²fugerunt omnes in terram alienigenarum. ²³Et Iudas reversus est ad spolia castrorum; et acceperunt aurum multum et argentum et hyacinthum et purpuram marinam et opes magnas. ²⁴Et conversi hymnum canebant et benedicebant in caelum: «Quoniam bonum, quoniam in saeculum misericordia eius». ²⁵Et facta est salus magna in Israel in die illa.
²⁶Quicumque autem alienigenarum evaserunt, venerunt et nuntiaverunt Lysiae universa, quae acciderant; ²⁷quibus ille auditis, consternatus est et animo deficiebat, quod non, qualia voluit, talia contigerant in Israel, et, qualia mandaverat ei rex, evenerant.
²⁸Et sequenti anno congregavit virorum electorum sexaginta milia et equitum quinque milia, ut debellaret eos. 29Et venerunt in Idumaeam et castra posuerunt in Bethsuris; et occurrit illis Iudas cum decem milibus viris. ³⁰Et vidit exercitum fortem et oravit et dixit: «Benedictus es, Salvator Israel, qui contrivisti impetum potentis in manu servi tui David et tradidisti castra alienigenarum in manu Ionathae filii Saul et armigeri eius. ³¹Conclude exercitum istum in manu populi tui Israel, et confundantur in exercitu suo et equitibus suis. ³²Da illis formidinem et tabefac audaciam virtutis eorum, et commoveantur contritione sua; ³³deice illos gladio diligentium te, et collaudent te omnes, qui noverunt nomen tuum, in hymnis».
³⁴Et commiserunt invicem proelium, et ceciderunt de exercitu Lysiae quinque milia virorum et prociderunt ex adverso eorum. ³⁵Videns autem Lysias factam eversionem exercitus sui, Iudae vero audaciam et quemadmodum parati sunt aut vivere aut mori fortiter, abiit Antiochiam et colligebat externos, ut multo numero rursus venirent in Iudaeam. ³⁶Dixit autem Iudas et fratres eius: «Ecce contriti sunt inimici nostri; ascendamus mundare sancta et renovare». ³⁷Et congregatus est omnis exercitus, et ascenderunt in montem Sion. ³⁸Et viderunt sanctificationem desertam et altare profanatum et portas exustas et in atriis virgulta nata, sicut in saltu vel in uno ex montibus, et pastophoria diruta. ³⁹Et sciderunt vestimenta sua et planxerunt planctu magno et imposuerunt cinerem ⁴⁰et ceciderunt in faciem super terram et exclamaverunt tubis signorum et clamaverunt in caelum. ⁴¹Tunc ordinavit Iudas viros, ut pugnarent adversus eos, qui erant in arce, donec mundaret sancta.
⁴²Et elegit sacerdotes sine macula voluntatem habentes in lege; ⁴³et mundaverunt sancta et tulerunt lapides contaminationis in locum immundum. ⁴⁴Et cogitaverunt de altari holocaustorum, quod profanatum erat, quid de eo facerent. ⁴⁵Et incidit illis consilium bonum, ut destruerent illud, ne umquam illis esset in opprobrium, quia contaminaverunt illud gentes; et demoliti sunt altare ⁴⁶et reposuerunt lapides in monte domus in loco apto, quoadusque veniret propheta, ut responderet de eis. ⁴⁷Et acceperunt lapides integros secundum legem et aedificaverunt altare novum secundum illud, quod fuit prius. ⁴⁸Et aedificaverunt sancta et, quae intra domum erant, et atria sanctificaverunt. ⁴⁹Et fecerunt vasa sancta nova et intulerunt candelabrum et altare incensorum et mensam in templum. ⁵⁰Et incenderunt super altare et accenderunt lucernas, quae super candelabrum erant et lucebant in templo, ⁵¹et posuerunt super mensam panes et appenderunt vela et consummaverunt omnia opera, quae fecerant. ⁵²Et ante lucem surrexerunt quinta et vicesima die mensis noni — hic est mensis Casleu — centesimi quadragesimi octavi anni ⁵³et obtulerunt sacrificium secundum legem super altare holocaustorum novum, quod fecerunt; ⁵⁴secundum tempus et secundum diem, in qua contaminaverunt illud gentes, in ipsa renovatum est in canticis et citharis et cinyris et cymbalis.
⁵⁵Et cecidit omnis populus in faciem, et adoraverunt et benedixerunt in caelum eum, qui prosperavit eis; ⁵⁶et fecerunt dedicationem altaris diebus octo et obtulerunt holocausta cum laetitia et sacrificaverunt sacrificium salutaris et laudis ⁵⁷et ornaverunt faciem templi coronis aureis et scutulis et dedicaverunt portas et pastophoria et imposuerunt eis ianuas. ⁵⁸Et facta est laetitia in populo magna valde, et aversum est opprobrium gentium.
⁵⁹Et statuit Iudas et fratres eius et universa ecclesia Israel, ut agantur dies dedicationis altaris in temporibus suis ab anno in annum per dies octo, a quinta et vicesima die mensis Casleu, cum laetitia et gaudio. ⁶⁰Et aedificaverunt in tempore illo montem Sion per circuitum muros altos et turres firmas, ne quando venirent gentes et conculcarent ea, sicut antea fecerunt. ⁶¹Et collocavit illic exercitum, ut servarent eum, et munivit eum ad custodiendam Bethsuram, ut haberet populus munitionem contra faciem Idumaeae